Λόγω της ημέεερααας...

"Το τραπέζι της Καθαρής Δευτέρας", η ελαιογραφία που φιλοτέχνησε ο Σπύρος Βασιλείου το 1950, είναι η πρώτη ολοκληρωμένη εικαστική αναφορά στη γιορτινή ημέρα και στα έθιμά της. Είναι ένας πίνακας που εμπεριέχει νεκρή φύση, ηθογραφία και τοπίο κι επισημαίνει τα βασικά χαρακτηριστικά, που συναντά ο θεατής σ' ολόκληρη τη ζωγραφική διαδρομή του καλλιτέχνη. Σ' αυτό το έργο γίνεται ξεκάθαρη η αγάπη του "μπάρμπα Σπύρου" για το έντονο ενιαίο χρώμα, η συναισθηματική προσέγγιση του θέματος και η "χρονογράφηση" της βιωμένης καθημερινότητας, η επιμονή του στις μικρές, συχνά αόρατες λεπτομέρειες, η έγνοια του για την Αθήνα που αλλάζει...
Η σύνθεση είναι πυκνή, σχεδόν βαρυφορτωμένη... γεμάτη καμπύλες, κυκλικά κι ελλειπτικά σχήματα. Σε πρώτο επίπεδο, το ψάθινο καπέλο σηματοδοτεί το πέρασμα στην Άνοιξη, στην αλλαγή του καιρού και της διάθεσης. Το ξύλινο μπαστούνι παρατημένο... ποιός το χρειάζεται μια τέτοια μέρα? Ο πολύχρωμος χαρταετός, ακουμπισμένος στο δάπεδο, δεν είναι ακόμα έτοιμος για πέταγμα... ένας άλλος πάλι, φαίνεται πως τερμάτισε άδοξα το ταξίδι του στα ηλεκτροφόρα σύρματα. Στο σιδερένιο τραπεζάκι καφενείου (... μετέπειτα εμβληματικό μοτίβο της θεματολογίας του Βασιλείου) αραδιασμένα κυκλικά, τα πιάτα με τα παραδοσιακά εδέσματα της ημέρας... ο χαλβάς, οι ελιές, η λαγάνα, τα φρέσκα κρεμμυδάκια, ο ταραμάς (... η εμμονή στις αόρατες λεπτομέρειες, που λέγαμε), τα λαχανικά, η ρετσίνα... ένα τραπέζι λιτό, αλλά με όλα τα καλά !!!
Ανθρώπινη παρουσία στον πίνακα δεν υπάρχει, υπονοείται όμως η ξέγνοιαστη οικογενειακή ατμόσφαιρα και η "σύνδεση" των ηλικιών... πίσω απ' το ψάθινο καπέλο και το μπαστούνι, διακρίνεται ένα παιδικό σκαρίφημα στον χαμηλό τοίχο και πάνω, ένας χάρτινος ανεμόμυλος... ο κύκλος της ζωής.
Σε δεύτερο επίπεδο, η ήδη πυκνοδομημένη Αθήνα, ο καθαρός -ακόμα- ουρανός της κι ο Υμηττός της, απεικονίζονται κατά το συνήθη τρόπο των παρελθουσών δεκαετιών. Στο βάθος (...και κατά βάθος) οι λεπτομέρειες απαλείφονται κι όλα μοιάζουν ακίνητα κι απαράλλακτα με το σήμερα. Καλή Σαρακοστή !