ΕΚΛΟΓΕΣ ΕΚΕΙ ΚΑΙ ΤΟΤΕ

Ευρωεκλογές είναι αυτές ή νευρο-εκλογές ? Μας τα 'χουνε κάνει (...τα νεύρα, μην παρεξηγηθούμε) κρόσσια... τι λέω, πετονιές για ψάρεμα ! Γι αυτό -όπως εκτιμάται- δε θα 'ναι λίγοι εκείνοι που θα προτιμήσουν το ψάρεμα, από το να γίνουν οι ίδιοι η ψαριά άνευ δολώματος... Εκτός αν μας φέρουν τις κάλπες στις παραλίες... να πάρουμε το μπάνιο μας και μετά, τσουπ, στο παραβάν ν' αλλάξουμε μαγιό (...αφού μυαλά και ρότα, δεν πρόκειται) μην αρπάξουμε και καμιά πούντα !
"Εκλογές εδώ και τώρα", λοιπόν... "ο καιρός γαρ εγγύς" και έτερες παρλαπίπες ! "Η νύχτα είναι γκαστρωμένη" όπως έλεγε κι ο συγχωρεμένος ο Χαρίλαος, γι αυτό κι εμείς, ως ιστολόγοι και ως άνθρωποι, που δεν περιμένουν να ξημερώσει για να μάθουν ότι όλα τα απορρυπαντικά στα ράφια, είτε έχουν μπλε είτε πράσινους κόκκους, κάνουν την ίδια δουλειά, θα ανατρέξουμε σε εκλογές ΕΚΕΙ ΚΑΙ ΤΟΤΕ... Όπου "ΕΚΕΙ" είναι -το μάθατε πια- ο ελληνικός κινηματογράφος και "ΤΟΤΕ" οι πολιτικά ταραγμένες δεκαετίες του '50 και του '60. Τότε που η Ελλάς, πληγωμένη από παγκόσμιους κι εμφύλιους σπαραγμούς, αγωνιζόταν να ορθοποδήσει... τότε που ετίθεντο οι βάσεις του νεοελληνικού πολιτειακού συστήματος (...ωχ, την ψώνισα κι εγώ). Τότε που ο Έλλην μικροαστός έμπαινε αργά, αλλά σταθερά, στα κόλπα του δούνε και λαβείν της πολιτικής και μάθαινε πως να κουλαντρίζει ψηφοφόρους, αλλά και πολιτικάντηδες. Διότι, ποία η απόλυτος και επιτακτική ανάγκη ενός υποψηφίου βουλευτού ?... οι ψήφοι...τα κουκιά... ούτως ειπείν, οι ψηφοφόροι. Όποιος κατορθώνει να πάρει με το μέρος του τους περισσότερους και να τους κρατά γερά στη χούφτα του, έχει και τη νίκη. Άρα λοιπόν, μέγιστο προσόν ενός πολιτικού, θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι... η χούφτα ! Όχι βέβαια, σαν αυτήν του "Θανασάκη του πολιτευόμενου" (Βύρωνα Πάλλη) γαμπρού του μεγαλομπακάλη Μελέτη (Ντίνου Ηλιόπουλου) κι αρραβωνιαστικού της Μαιρούλας (Άννας Συνοδινού) σπουδαγμένης στα εξωτερικά, με έξοδα του αδερφού της φυσικά, γι αυτό και λίαν ξιπασμένης ...

ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Και τι σπουδάζει, π' ανάθεμά τον, τριανταπέντε χρονώ μεσόκοπος ?
ΜΑΙΡΗ: Πήρε δίπλωμα οικονομικών και πολιτικών επιστημών...
ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Α και οικονομικών και πολιτικών ?
ΜΑΙΡΗ: Βέβαια...
ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Γι αυτό θα καθυστέρησε το παιδί... και δε μου λες, τι δουλειά θα κάνει όταν έρθει εδώ?
ΜΑΙΡΗ: Μάλλον θα πολιτευθεί...
ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Θα πολιτευθεί ?... με το δίπλωμα ?
ΜΑΙΡΗ: Ε βέβαια...
ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Δηλαδή, όποιος έχει δίπλωμα απ' αυτό, το δείχνει και πιάνει δουλειά πρωθυπουργός ?
ΜΑΙΡΗ: Όχι παιδάκι μου, θα λάβει μέρος στις προσεχείς εκλογές κι άμα τον ψηφίσουνε θα...
ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Α, άμα τον ψηφίσουνε...
ΜΑΙΡΗ: Εμ, βέβαια...
ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Ε, τι το 'θελε το δίπλωμα τότε ?

ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Ξέρεις τι σημαίνουν 3.960 ψηφοφόροι, Μελέτη? Να, εδώ τους έχω. Τους κρατάω στην χούφτα μου.
ΜΕΛΕΤΗΣ: Τους κρατάς στην χούφτα σου? Γιατί, βρε Θανασάκη? Βουλευτής βγήκες?
ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Όχι.
ΜΕΛΕΤΗΣ: Ε, τι τους κρατάς? Αμόλα τους. Άσ' τους να πάνε στα σπίτια τους.
ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Ε... και τι έγινε που δε βγήκα βουλευτής? Έτσι κι αλλιώς το κόμμα θα χρειαστεί όλα τα μάχιμα στελέχη, για να επανδρώσει τον κρατικό μηχανισμό. Να... Αν θέλω Νομαρχία... την έχω εδώ! Στη χούφτα μου!
ΜΕΛΕΤΗΣ: Στη χούφτα σου κι αυτή...
ΘΑΝΑΣΑΚΗΣ: Και βέβαια στη χούφτα μου !
ΜΕΛΕΤΗΣ: Ε, λοιπόν, αυτό που θαυμάζω σε σένα Θανασάκη μου, είναι η χούφτα σου.

Τέλος πάντων, για την ευτυχία της αδερφής, άντε να το βοηθήσουμε το παιδί... ποιό παιδί δηλαδή, ολόκληρος μαντραχαλέας... και να οι αφίσες (...δεν έμεινε ντουβάρι για ντουβάρι) και δώσ' του οι πιτσιρίκοι να μοιράζουνε φυλλάδια και οι χούφτες του Μελέτη ν' αδειάζουν μέρα με τη μέρα, για να 'χει στη χούφτα του ο Θανασάκης τους ψηφοφόρους... "Εισφορά εις το κόμμα δια την γενικήν ενίσχυσιν του αγώνα 100.000.000, 200.000 για φωτογραφίες, 87.000.000 για τοιχοκολλητικά, 33.000.000 για διαφημιστικά πανό με την Ελλάδα δαφνοστεφανόνουσα τον Θανασάκη, 12.000.000 οι πιτσιρίκοι, 6.000.000 τα αυτοκίνητα δια την αυθόρμητον προσέλευσιν των συνοικιών εις τον λόγον του Θανασάκη" και πάει λέγοντας. Δηλαδή "άλλο ένα τέτοιο και θ' αρπάξουμε όλοι από ένα μαντολίνο, να στηθούμε στους δρόμους και να παίζουμε την Tραβιάτα"...

Και να 'χαν αποτέλεσμα όλα αυτά, πάει στα κομμάτια... ο Θανασάκης δεν ήταν "απ' αυτούς που βγαίνουνε... τριανταέξι χρονών μαγκλαράς, ώς τα τριανταπέντε του σπούδαζε, δουλειά καμία, εισόδημα κανένα και πολιτεύεται, λέει... και πότε από δω, πότε από κει, πότε με τον ένα αρχηγό, πότε με τον άλλο, αφήνει τα παλιά συνθήματα και πιάνει τα καινούρια, ε δε είναι σοβαρά πράγματα αυτά... κι έπειτα, για στάσου, πρώτα φτιάχνει κανείς τον εαυτό του κι ύστερα την κοινωνία... εσύ την κοινωνία, άντε κατευθείαν, ε όχι ρε Θανασάκη... φέρε πρώτα κανένα λάχανο στο σπίτι σου κι ύστερα αναλαμβάνεις το υπουργείο γεωργίας". Ύστερα είναι και το άλλο...επιστήμων άνθρωπος και "παράτησε το δικηγορικό γραφείο σύξυλο, άρπαξε δυο παπάδες και μια κολυμπήθρα κι άρχισε να βαφτίζει όλα τα μυξιάρικα της τέως διοικήσεως πρωτευούσης" (... σα να λέμε "εμπρός στο δρόμο που χάραξε ο Μητσοτάκης"). Αυτά τα πράγματα θέλουν τέχνη... και ρέγουλα. Βουλευτής πας να βγεις, όχι ο "Εθνικός κουμπάρος". Αμ έτσι νομίζεις πως κρατιούνται στη χούφτα οι ψηφοφόροι ?
Εδώ ολόκληρος Κοσμάς Σκούταρης (Διονύσης Παπαγιαννόπουλος), που κρατούσε ένα νησί (...στη χούφτα του κι αυτός) αν δεν κράταγε με το άλλο χέρι τη μαγκούρα, δε θα 'κανε τίποτα...
Εμ, καλά τα λέει ο λαός... ο φόβος φυλάει τα έρμα κι όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος !!! Κι από λόγους, ο υποψήφιος βουλευτής και μέλλων υπουργός ναυτιλίας Νίκος Μαντάς (Ανδρέας Μπάρκουλης), στουρνάρι σκέτο... "όλο αγώνες κι αγώνες", στα λόγια μόνο, εννοείται. Ο μόνος αγώνας, αυτός που έκανε για να τα πει...

Ας είναι καλά η Τζένη (Καρέζη), η "λευκή" του σύζυγος, που πτυχιούχος φιλολογίας ούσα, του έγραφε μερικές αράδες της προκοπής... με το αζημίωτο φυσικά. Αλλιώς το βουλευτιλίκι θα πήγαινε περίπατο... Όπως περίπατο πήγε και η βουλευτοποίηση του Περικλή Αράπη (Σταύρου Ξενίδη)... εμ, με τέτοιο όνομα που αλλού θα πήγαινε ?
Παρ' όλο που είχε στο πλευρό του την υπερδραστήρια και καπάτσα, αιώνια αρραβωνιαστικιά Ρένα Βαρλάμου (Βλαχοπούλου) δεν κατάφερε να εκλεγεί. Εκείνη πάλι, χωρίς να τρέξει για τον εαυτό της και λόγω έλλειψης άλλου υποψηφίου στο ψηφοδέλτιο του θανόντος θείου της, κατέλαβε την πολυπόθητη θέση του στη βουλή, ως επιλαχούσα μόνο με 80 ψήφους κι έγινε έτσι η πρώτη "Βουλευτίνα" του ελληνικού κινηματογράφου... περίεργα παιχνίδια που παίζει ο νόμος, η μοίρα ή καλύτερα... οι σεναριογράφοι !

Ήδη στις δυο απ' τις τρεις ταινίες στις οποίες αναφερθήκαμε, γίνεται λόγος για αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, που αφ' ενός έγιναν αιτία να χαθούν τεράστιες περιουσίες στους προεκλογικούς αγώνες, αφ' ετέρου απετέλεσαν αφορμή για την εμφάνιση στην πολιτική κονίστρα, ανεξάρτητων πολιτικών (...αξιόλογων, αλλά και αμφιβόλου αξιοπιστίας και μειωμένων ικανοτήτων) καθώς και ιδιαίτερα πρωτότυπων πολιτικών σχηματισμών. Στην ταινία του 1954 "Θανασάκης ο πολιτευόμενος", των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου -μεταφορά στον κινηματογράφο του ομώνυμου θεατρικού έργου- σατιρίζεται με ευφυέστατο χιούμορ, το φαινόμενο της ακυβερνησίας των αρχών της δεκαετίας του '50. Πράγματι, από τις πρώτες μετεμφυλιακές εκλογές (5 Μαρτίου 1950), που έγιναν με το σύστημα της απλής αναλογικής, δεν ανεδείχθη αυτοδύναμη κυβέρνηση. Πρώτευσε το Λαϊκό Κόμμα του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη, που κατέλαβε 63 έδρες και ακολούθησαν, το Κόμμα των Φιλελευθέρων υπό τον Σοφοκλή Βενιζέλο με 56 έδρες, η Εθνική Προοδευτική Ένωση Κέντρου (ΕΠΕΚ) υπό τον Νικόλαο Πλαστήρα με 49 έδρες, το Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου με 36 έδρες, η Δημοκρατική Παράταξις υπό τον Αλέξανδρο Σβώλο με 19 έδρες, η Πολιτική Ανεξάρτητος Παράταξις υπό τον Κωνσταντίνο Μανιαδάκη με 10 έδρες, το Μέτωπον Εθνικής Αναδημιουργίας υπό τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο με 8 έδρες, το Εθνικόν Κόμμα Ελλάδος υπό τον Ναπολέοντα Ζέρβα με 5 έδρες, η Παράταξις Αγροτών και Εργαζομένων υπό τον Αλέξανδρο Μπαλτατζή με 3 έδρες και το Νέον Κόμμα υπό τον Σπυρίδωνα Μαρκεζίνη, που κατέλαβε 1 έδρα της βουλής, ενώ εξελέγησαν και 3 ανεξάρτητοι. Αυτή η ακυβερνησία οδήγησε σε νέες εκλογές (9 Σεπτεμβρίου 1951), οι οποίες χαρακτηρίστηκαν από την είσοδο στην πολιτική του στρατάρχη Αλέξανδρου Παπάγου, που ηγήθηκε του Εθνικού Στρατού κατά την τελευταία φάση του Εμφυλίου Πολέμου και από το μεγάλο ποσοστό που έλαβε το κόμμα του (... ο Εθνικός Συναγερμός συγκέντρωσε το 36,53% των ψήφων και 116 έδρες), χωρίς όμως πάλι να επιτευχθεί η αυτοδυναμία, παρά το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής που εφαρμόστηκε. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να διεξαχθούν νέες εκλογές, με πλειοψηφικό σύστημα, περίπου έναν χρόνο μετά (16 Νοεμβρίου 1952). Αυτή τη φορά, η νίκη του Παπάγου υπήρξε σαρωτική. Ο "Δημοκρατικός Συναγερμός" του συγκέντρωσε το 49,22% των ψήφων και 249 έδρες στη νέα Βουλή, επί συνόλου 314. Ακολούθησε η κεντρώα Ένωση ΕΠΕΚ - Φιλελευθέρων (Νικόλαος Παστήρας, Σοφοκλής Βενιζέλος) με το 34,22% των ψήφων και 61 έδρες, ενώ η ΕΔΑ υπό τον Ιωάννη Πασσαλίδη με το 9,55% των ψήφων δεν κατόρθωσε να εκλέξει βουλευτή. Εξελέγησαν 4 ανεξάρτητοι βουλευτές, ανάμεσά τους ο Γεώργιος Παπανδρέου, που συνεργάστηκε με το κόμμα του Παπάγου !!!

Στην ταινία του 1966 "Η βουλευτίνα", σε παραγωγή και σκηνοθεσία του Κώστα Καραγιάννη και σενάριο των Γιώργου Κατσαμπή και Λάκη Μιχαηλίδη, γίνεται αναφορά -ομολογουμένως ακροθιγώς- στο ταραγμένο πολιτικό σκηνικό των αρχών της δεκαετίας του '60. Οι βουλευτικές εκλογές της 29ης Οκτωβρίου του 1961 έμειναν στην ιστορία ως "εκλογές βίας και νοθείας", επειδή -σύμφωνα με καταγγελίες της αντιπολίτευσης- "ψήφισαν ακόμη και τα δέντρα". Νικήτρια αναδείχθηκε η ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που συγκέντρωσε το 50,80% των ψήφων και 181 έδρες. Ακολούθησαν ο Συνασπισμός Ενώσεως Κέντρου και Κόμματος Προοδευτικών υπό τους Γεώργιο Παπανδρέου και Σπυρίδωνα Μαρκεζίνη με το 33,65% των ψήφων και 98 έδρες, το Πανδημοκρατικόν Αγροτικόν Μέτωπον (ΕΔΑ και Εθνικόν Αγροτικόν Κόμμα) με το 14,62% των ψήφων και 26 έδρες, ενώ 5 έδρες κατέλαβαν ανεξάρτητοι υποψήφιοι. Αμέσως, ο Γεώργιος Παπανδρέου κήρυξε "ανένδοτο αγώνα" κατά της νεοεκλεγείσας κυβέρνησης, αγώνας που απέφερε καρπούς δυο χρόνια μετά, στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου του 1963. Η Ένωση Κέντρου θα κερδίσει την πρωτιά (... συγκεντρώνοντας ποσοστό 42,04% και 139 έδρες, ενώ η ΕΡΕ θα περάσει στην αντιπολίτευση με το 39,37% των ψήφων και 131 έδρες,), χωρίς όμως να μπορέσει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση κι έτσι, ένα χρόνο μετά, στις 16 Φεβρουαρίου 1964, θα διεξαχθούν οι τελευταίες εκλογές πριν από τη δικτατορία των συνταγματαρχών. Οι εκλογές αυτές απετέλεσαν θρίαμβο για την Ένωση Κέντρου και τον αρχηγό της Γεώργιο Παπανδρέου, που με ποσοστό 52,7% κατέλαβε 180 έδρες. Ακολούθησαν ο Συνασπισμός ΕΡΕ και Κόμματος Προοδευτικών υπό τους Παναγιώτη Κανελλόπουλο και Σπυρίδωνα Μαρκεζίνη (με ποσοστό 35, 26% και 112 έδρες) και η ΕΔΑ με αρχηγό τον Ιωάννη Πασσαλίδη (με 11,80% και 20 έδρες), ενώ 3 έδρες κατέλαβαν ανεξάρτητοι υποψήφιοι.

Όλα αυτά τα χρόνια, στο σκηνικό της Ελλάδας απ' τις πόλεις μέχρι τα νησιά και τα μικρότερα χωριά, κυριαρχούσαν τα σημαιοστολισμένα μπαλκόνια, οι αφισοκολλημένοι τοίχοι, οι πρόχειρα στημένες εξέδρες, τα πανό, τα μεγάφωνα, οι ντουντούκες κι οι λαοθάλασσες των ψηφοφόρων, που "σαν τα γαλόπουλα με τα καλάμια" οδηγούνταν απ' τους κομματάρχες στις συγκεντρώσεις και στα εγκαίνια "κοινωφελών έργων", τη στιγμή που στα πολιτικά γραφεία υπογράφονταν κομματικές συμφωνίες, εταιρικές συμβάσεις και φορολογικά νομοσχέδια...


(Συνεχίζεται...)