Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2009

ΣΕ ΤΡΙΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ

Ανατολικά της Εδέμ
ζούσε ένας τύπος μποέμ
που φορούσε πάντα
λουλούδι στο πέτο
Ήτανε πολύ αμπιγέ
είχ' ένα κοστούμι ριγέ
περπατούσε λες
κι είχε κάνει μπαλέτο,
μοίραζε χιλιάδες φιλιά
πλήρωνε για να 'ρθουν βιολιά
και τα βράδια γλυκά τραγουδούσε
έναν τόσο λυπημένο σκοπό
"σ' αγαπώ, σ' αγαπώ"...

Αυτό το ρεφρενάκι, που τους στίχους του έγραψε η Λίνα Νικολακοπούλου και το έντυσε με μια από τις πιο γλυκές του μελωδίες ο Σταμάτης Κραουνάκης, βγήκε αυθόρμητα απ' τα χείλη μου, όταν διάβασα το άρθρο των "Εικόνων" που είχε την καλοσύνη να μεταφέρει στο ιστολόγιο ο αγαπητός μου συγκάτοικος. Άρθρο και τραγούδι, μας μεταφέρουν σε συνήθειες άλλων εποχών και μας περιγράφουν χαρακτήρες με νοοτροπία και κουλτούρα πολύ διαφορετική από αυτήν που κυριαρχεί στις μέρες μας. Ανθρώπους με στιλιζαρισμένη αβρότητα κι εκλεπτυσμένη συμπεριφορά, που με λίγα λόγια, πολύ εύκολα θα τους χαρακτηρίζαμε σήμερα εκκεντρικούς...
Κατά έναν παράδοξο τρόπο, ένα άλλο τραγούδι γραμμένο πάλι σε τρίτο πρόσωπο, από τη Χάρις Αλεξίου αυτή τη φορά (...ο πολυαγαπημένος μου "Άνθρωπος του κάβου"), ήρθε και κόλλησε πλάι στο παραμύθι του Μπαρ-Μπαρ "Ο κύριος Ούτε Κιχ", που διάβασα τις προάλλες στο ιστολόγιο του αγαπητού Σείριου. Παραμύθι και τραγούδι, μας μιλούν γι ανθρώπους μοναχικούς, που περνούν δίπλα μας χωρίς να τους πάρουμε είδηση και το ίδιο αθόρυβα αποχαιρετούν τον μάταιο τούτο κόσμο. Ανθρώπους που διαλέγουν για φίλους τα πουλιά, τα δέντρα, τα κύματα και σπανιότερα έναν σιωπηλό διπλανό τους, το ίδιο μόνο μ' αυτούς...
Ύστερα πέρασα απ' το ιστολόγιο της αγαπητής Κλεοπάτρας & Μινγκ... στο ίδιο κλίμα με τις τελευταίες αναρτήσεις της, το τραγούδι του Νικόλα Παπάζογλου, που ακούγεται απ' το ραδιόφωνο...

Ο μοναχός ο άνθρωπος
όταν γλεντούν οι άλλοι
ντρέπεται που ‘ναι μοναχός
και στη χαρά φαλτσάρει...

Πρόκειται τάχα για συμπτώσεις ή είναι τόσα πολλά τα τραγούδια σε τρίτο πρόσωπο?
Κι είναι, άραγε, όλα τους μελαγχολικά ή υπάρχουν και χαρούμενα, που όμως τα προσπερνάμε, γιατί η θλίψη και το παράπονο -όταν είναι σε τρίτο πρόσωπο- μας αγγίζουν σαν ακροατές, ευκολότερα ?
Το τρίτο πρόσωπο χρησιμοποιείται συνήθως στη λογοτεχνία. Στο τραγούδι, που σαν μέσο έκφρασης διαθέτει μεγαλύτερη αμεσότητα, η αλήθεια είναι πως οι δημιουργοί προτιμούν να απευθύνονται στον ακροατή σε δεύτερο πρόσωπο, βάζοντάς τον απέναντί τους ή να μονολογούν σε πρώτο πρόσωπο, βγάζοντας τ' απωθημένα τους.
Τα τραγούδια που είναι γραμμένα σε τρίτο πρόσωπο, μας συστήνουν, ως επί το πλείστον, ιδιαίτερους ανθρώπους, προσωπικότητες που σπανίζουν ή ήρωες της καθημερινότητας, λαμπερούς και κοινωνικούς ή περιθωριακούς και μοναχικούς τύπους, πάντα όμως στεφανωμένους με μιαν αύρα σχεδόν μεταφυσική. Οι δημιουργοί τους, είτε περιγράφουν χαρακτήρες φανταστικούς είτε πραγματικούς, τους ξεχωρίζουν απ' το πλήθος και αφηγούνται σελίδες από τη ζωή τους, σα να πρόκειται για μικρά, τρίλεπτα μυθιστορήματα, με αρχή μέση και τέλος. Μαθαίνουμε γι αυτούς λεπτομέρειες, όπως το πότε και που γεννήθηκαν, από που έρχονται, που πηγαίνουν, πως είναι η εξωτερική τους εμφάνιση, ποιές είναι οι συνήθειες και οι ιδιαιτερότητές τους και σχεδόν πάντα, η μελωδική αφήγηση κλείνει με μια φυγή, μια παραίτηση, έναν θάνατο...
Ο λόγος που εξασκούν αυτήν την παράξενη γοητεία στον ακροατή, είναι ο ίδιος που συνδέει τον αναγνώστη με το λογοτεχνικό ήρωα και τον θεατή με τον πρωταγωνιστή μιας ταινίας... αναγνωρίζει κομμάτια απ' τη ζωή του, διακρίνει πτυχές του εαυτού του και φαντασιώνεται αυτό που θα ήθελε ή φοβάται, χωρίς ταυτόχρονα να είναι αναγκασμένος να βγει απ' το καβούκι του.
Έχοντας αυτά στο μυαλό μου, ανέτρεξα σε αγαπημένα μου ακούσματα, για να συνειδητοποιήσω πως, τελικά είναι πολλά, πάρα πολλά τα τραγούδια σε τρίτο πρόσωπο. Γι αυτό και θέλησα να εγκαινιάσω μια ξεχωριστή στήλη στο βλογ, στην οποία θα παρουσιάζουμε -με διαφορετική αφορμή κάθε φορά- επιλογές τραγουδιών που άπτονται ενός συγκεκριμένου θέματος ή θεματικής ενότητας. Κι επειδή τα πέντε μου φάνηκαν λίγα, ενώ τα δέκα πολλά, αποφάσισα να είναι επτά, μιας και υπάρχει και το ανάλογο τραγουδάκι...
"ΕΠΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ" λοιπόν, φίλε αναγνώστη κι επισκέπτη της μπλογκογειτονιάς. Επτά αγαπημένα τραγούδια σε τρίτο πρόσωπο...


1) Την ώρα που περνούσε τ' οργανάκι - Αττίκ

2) Το μήλο - Αφροδίτη Μάνου, Νίκος Πορτοκάλογλου

3) Σίδερο με ατμό - Λίνα Νικολακοπούλου, Σταμάτης Κραουνάκης

4) Περιμπανού - Νίκος Γκάτσος, Μάνος Χατζιδάκις

5) Η ιστορία της Μαρίας - Βασίλης Νικολαΐδης

6) Η ανεμώνα του Σικάγου - Σάννυ Μπαλτζή, Λάκης Παπαδόπουλος

7) Η ωραία Ανδριάνα των Αθηνών - Άκος Δασκαλόπουλος, Νότης Μαυρουδής

Οι κυρίες πάντα προηγούνται... ακολουθούν οι κύριοι !!!

1) Κεμάλ - Νίκος Γκάτσος, Μάνος Χατζιδάκις

2) Ο γέρο-Μαθιός - Παύλος Σιδηρόπουλος, Παντελής Δεληγιαννίδης (Δάμων & Φιντίας)

3) Ένας νέγρος θερμαστής από το Τζιμπουτί - Νίκος Καββαδίας, Θάνος Μικρούτσικος

4) Άγγελος εξάγγελος - Διονύσης Σαββόπουλος, Μπομπ Ντίλαν

5) Ο Τζακ Ο' Χάρα - Θεοδόσης Άθας, Γιώργος Ζαμπέτας

6) Του Βοτανικού ο μάγκας - Λάκης Τσώλης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης

7) Ο Αχιλλέας απ' το Κάιρο - Κώστας Τουρνάς

Αναμένω με λαχτάρα τις δικές σας προτιμήσεις, αλλά και τις απόψεις σας για τις επιλογές μου. Καλή ακρόαση !!!

11 σχόλια:

  1. ωραίο μουσικο ταξίδι,ιδιαιτεροςο τροπος παρουσίασης....καλη μερα καλη συνεχεια!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλημέρα Ξαδέρφη που με τούτο το μουσικό σου ποτ πουρί με συντροφεύεις τούτη τη βροχερή ημέρα! Η μουσική είναι ένα με μένα…είναι παρηγοριά στη λύπη, χαρμόσυνο κάλεσμα στις χαρές…με μια λέξη συντροφιά! Σχεδόν όλα τα κομμάτια που παρέθεσες μου είναι γνωστά, μα εκείνο της Αλέξιου (ο άνθρωπος του κάβου)το αγνοούσα…το έβαλα να το ακούσω…και εκεί έμεινα για αρκετή ώρα ακούγοντας κι ξανακούγοντας το…

    Λαμβάνω σα δεδομένο (χωρίς να μου το έχει πει κάποιος) ότι η επιλογές των ερμηνευτών δεν είναι τυχαίες. Κάνω στάση στην Περιμπανού της Σ. Γιαννάτου όπου θαρρώ είναι η μοναδική που «έχει πιάσει» την ευαισθησία που απαιτεί το συγκεκριμένο κομμάτι. Όσο για το «οργανάκι» του Αττίκ, η φωνή της Δανάης έχει σφραγίσει μέσα μου τούτο το κομμάτι. (Η Δένδρη όσο καλή κι αν ήταν, έχανε κατά κράτος στη λυρικότητα της φωνής…).

    Παρακάτω, συναντάω τον Μάνο Χατζιδάκι με τη μουσική του…την ποίηση του Καββαδία , τον «εξάγγελο» του Σαββόπουλου κι εκεί είναι που αφήνομαι οριστικά στα μουσικά μονοπάτια και τις αναμνήσεις. Διακτινίζομαι στον παρελθόντα χωροχρόνο. Συναντάω ξαφνικά το Σείριο μαθητή, έφηβο, ονειροπόλο…

    Έχω χάσει κάθε αντίσταση, τρέχω ατέρμονα μέσα στο χρόνο…πότε στο σήμερα και πότε στο χτες…Ξαδερφούλα, σε φιλώ γλυκά κι ευχαριστώ για τη συντροφιά που μου κράτησες. Ήταν σα να σε είχα σπίτι μου, με μια κούπα ζεστό καφέ και να βάζουμε τραγούδια να τα ακούμε και να λέμε ιστορίες…σκέψεις που γεννιόνται στο άκουσμα της μουσικής…

    Την αγάπη μου σου στέλνω μαζί με ένα φιλάκι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. "Κι είναι, άραγε, όλα τους μελαγχολικά ή υπάρχουν και χαρούμενα, που όμως τα προσπερνάμε, γιατί η θλίψη και το παράπονο -όταν είναι σε τρίτο πρόσωπο- μας αγγίζουν σαν ακροατές, ευκολότερα ?"

    Θα μείνω εδώ. Με την υποσημείωση πως η Περσεφόνη περνούσε έξι μήνες στον Άδη και έξι στον επάνω κόσμο. Φήμες μάλιστα θέλουν την παρουσία της στον επάνω κόσμο τόσο πιο φωτεινή, όσο πιο βαθύ είναι το σκοτάδι της στον κάτω κόσμο. Για του λόγου το αληθές:
    http://paramythiakaiallatina.blogspot.com/2009/10/blog-post_14.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Y.Σ.
    Εννοείται ότι όλα αυτά είναι πάντα σε τρίτο πρόσωπο. :-) :-(

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Έτσι είναι καλή μου γειτόνισσα !!! Δύο είναι οι τόποι, πολλοί όμως, είναι οι τρόποι. Άλλος πάει από τον έναν στον άλλο χωρίς να νιώθει -με τον καιρό- τη διαφορά, άλλος πάντα εν χορδαίς και οργάνοις, άλλος με κλαυθμούς και οδυρμούς κλπ [...νομίζω πως είναι καλύτερα, η διεξοδική ανάλυση να γίνει στο ιστολόγιό σου :-)]

    Πεντανόστιμη, σ' ευχαριστώ... μια καλή μέρα και σε σένα, εύχομαι !!!

    Ξαδερφάκι μου γλυκό, πολύ χαίρομαι που σου κράτησα καλή συντροφιά και σε ταξίδεψα. Έτσι το είχα κι εγώ στο μυαλό μου... σα να καθόμαστε, λέει, σε αναπαυτικές μαξιλάρες, να πίνουμε καφεδάκι (...ή κρασάκι), να θυμόμαστε ιστορίες και να τραγουδάμε :-)
    Παρεμπιπτόντως, ο "Άνθρωπος του κάβου" της Χαρούλας, ήταν το πρώτο τραγούδι που έμαθα στην κιθάρα... απλό, γλυκό και ταξιδιάρικο :-)
    Όσο για τα άλλα, ούτε οι επιλογές των τραγουδιών είναι τυχαίες ούτε οι ερμηνείες τους. Ο Νίκος Γκάτσος με το Μάνο Χατζιδάκι, φερ ειπείν, έχουν γράψει και τον "Κυρ-Αντώνη" ή το "Γιάννη το φονιά"... καταπληκτικά και τα δυο, αλλά η αγάπη μου για τον "Κεμάλ" και δη με τη φωνή της Αλίκης Καγιαλόγλου επικράτησε :-)
    Για την "Περιμπανού" θα συμφωνήσω... όχι βέβαια ότι η ερμηνεία της Δήμητρας Γαλάνη υπολείπεται σε λυρισμό κι αισθαντικότητα, αλλά πως να το κάνουμε, η "διάφανη" Γιαννάτου είναι άλλο πράγμα :-)
    Στο "Οργανάκι" τώρα, μ' αρέσει περισσότερο η ερμηνεία της Κάκιας Μένδρη, ακριβώς γιατί δεν είναι τόσο λυρική όπως της Δανάης. Μπορεί η μεν Δανάη ν' ανταποκρίνεται άριστα στο λυρισμό της μελωδίας, αλλά η Κάκια Μένδρη συνάδει με τον δραματικό-τραγικό τόνο των στίχων... εδώ προτίμησα την υπερβολή από την απλότητα :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Μπαίνει και η θεία στην παρέα, ανακουφίζεταικαι απολαμβάνει...
    Βρε ανηψούλα φέρε ένα ποτήρι κόκκινο κρασί...
    Στην υγειά σας!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ξαδέρφη, μαζί με το κρασί της "μανούλας" πιάσε και οινόπνευμα για μια εντριβή! Γύριζα πριν λίγο από τη δουλειά κι εκεί που βαδίζω (κοιτώντας πάντα μπροστά και ποτέ κάτω!) σε μια κυρτή πλάκα πεζοδρομίου γλίστρησα....και τσουπ (!!!) πάρε με κάτω!

    Με έπιασε ένα παράπονο εκείνη τη στιγμή...έπεσα με τον πισινό σε μια λούμπα με νερά, κι έγινα λούτσα...άτιμα πεζοδρόμια...

    φιλάκι! μη ρωτήσεις γιατί στα γράφω όλα αυτά και σου χαλάω την ανάρτηση... ξαναπέρασα να ακούσω τον άνθρωπο του κάβου και σε σκέφτηκα...

    καλό ξημέρωμα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αχ αυτές οι άτιμες πλάκες !!! Πάντα άτσαλα βαλμένες, για να σκοντάφτουμε και να ...σπάνε πλάκα :-)
    Όπως καταλαβαίνεις, επιρρεπής κι εγώ στο σαβούρδισμα [...πως αλλιώς, ή είμαστε κριάρια ή δεν είμαστε :-)] και σε συμπονώ.

    Θεία Όλγα, ξεροσφύρι κι άσπρο πάτο... χικ :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Κάθε τραγούδι ...
    και μια ιστορία !!!
    Πολύ καλή επιλογή ...
    Την καλησπέρα μου ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Κρατω ενα στιχο, απο μια μουσική επιλογη..

    Καληνύχτα Κεμάλ,
    αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ
    Καληνύχτα...




    Μικρός ο στίχος, μεγάλη η αλήθεια.

    Ναι το γνωστο Βαμπάκι ειμαι :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Βρε καλώς την Πραγιώτισσα !!! :-)
    Πολύ μ' αρέσει που τα ξαναλέμε, Βαμπάκι... Βάλαμε (...με τον Ξ.Ι. Παπαμήτρου, εννοείται) στο πλάι τα ιστολόγια όλων των "παλαιών συμφορουμιστών" και είναι κάπως σαν να ξαναμαζευόμαστε... όπως παλιά... όπως Αμέ-ρι-κή :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή